Самые редкоцветущие растения. Растения андыз
Девясил высокий / Дикорастущие съедобные растения /
Девясил высокий (андыз үләне, озын андыз, биек андыз, зур андыз, кара андыз)
Семейство Сложноцветных
Многолетнее травянистое растение из сем. Сложноцветных. Стебли толстые, высота их нередко достигает 100— 150 (200) см. Листья крупные, продолговато-эллиптические, черешковые, 40 — 50 см длины и 15 — 25 см ширины, неравнозубчатые, снизу серо-войлочные. Корзинки на толстых цветоносах, крупные, более 4 см в диаметре, цветы желтые. Внутренние листочки обертки сверху расширены, лопатчатые. Цветет во второй половине лета.
В пищу употребляют корневище и корни, выкапывают их осенью или ранней весной. Выкопанные корни тщательно очищают от земли, промывают в холодной воде, а затем режут вдоль и поперек на небольшие кусочки, сушат в проветриваемом помещении или на открытом воздухе. Корни и корневища девясила имеют приятный нежный запах фиалки и пряный горьковато-жгучий вкус, используются как пряность, измельченные в порошок кладут в пудинги, конфеты, используются в ликероводочной промышленности, в диетическом и лечебном питании для приготовления первых блюд и компотов. Сваренные в сахаре корневища могут заменить имбирь.
Кисель из девясила. Сухие корни девясила (25 г) отварить в воде (1 л) до размягчения, отвар процедить, добавить в него разведенный картофельный крахмал (35 г), сахарный песок (150 г) и довести до кипения.
Компот яблочный с девясилом. В кипящую воду (1 л) всыпать сахар (150 г), довести до полного растворения, добавить подготовленные яблоки (300 г), свежие корни девясила (50 г) или сухие (10 г). Варить до готовности, добавить лимонную кислоту (1 г), дать закипеть. Перед употреблением охладить.
Суп из овощей с девясилом. В кипящий бульон заложить белокочанную капусту (80 г), картофель (200 г), за 10 мин. до готовности супа добавить пассерованный репчатый лук (20 г), измельченные корни девясила (20 г), свежие помидоры (50 г) и морковь (40 г). Заправить топленым маслом (20 г).
Корни и корневища девясила славятся обилием полисахарида инулина (до 44%) и инулена, содержат сапонины, небольшое количество алкалоидов, витамин Е и эфирное масло. В состав эфирного масла входит геленин и в небольшом количестве алантол и проазулен.
Девясил высокий используется и в медицине. Его препараты назначаются при желудочно-кишечных заболеваниях, а также как отхаркивающее средство. Особенно часто его применяют при бронхите и других заболеваниях дыхательных путей. Для приготовления отвара берут 1 ст. ложку измельченного сухого корня, заливают 1 стаканом кипятка, настаивают 15 мин., процеживают. Принимают отвар по 1 ст. ложке 3 — 4 раза в день через полчаса после еды. Эфирное масло, полученное из корней, обладает антисептическим и противоглистным действием. Девясил используется наружно при различных кожных заболеваниях (чесотка, экземы, нейродермиты). Из высушенных корней девясила получают стойкую синюю краску.
Девясил высокий является редким растением. Его можно найти среди кустарников, на склонах водоразделов, на опушках разреженных лесов, в поймах рек. Многие садоводы с успехом выращивают девясил на своих садовых участках. Посев семян можно производить осенью (октябрь) и в весеннее время (май). В первый год жизни растение развивает розетку прикорневых листьев, но не зацветает. Цветение и плодоношение
Партнеры:
www.rasteniya-tatarstan.ru
Девясил высокий
Народные названия: оман, девятисил, девясил (большинство областей России), дикий подсолнечник (Алтайский край), дивосил (Украина), андыз (Азербайджан), кхмух (Армения), мзиура (Грузия).
Время цветения: июль – август.
Распространение: встречается девясил в лесостепной и степной зонах европейской части страны, в Крыму, на Урале, в Западной Сибири.
Место произрастания: растет девясил в поймах по берегам рек, около озер, по влажным лугам, в зарослях кустарников, в лиственных лесах и сосновых борах.
Применяемая часть: корневища с корнями.
Время сбора: поздняя осень.
Химический состав: корневища и корни девясила содержат полисахариды инулин (до 44%) и инуленин, сапонины, небольшое количество алкалоидов, витамин Е (25,5–31,75мг) и эфирное масло (около 1–3%). В состав эфирного масла входят геленин, или алантовая камфара (алантолактон), и в небольшом количестве алантол и проазулен. Листья содержат горькое вещество лактон алактопикрин. Корневища и корни имеют своеобразный ароматический запах и пряный горьковатый жгучий вкус. Считают, что лечебное действие девясила зависит от гененина.
Сбор и заготовка: Для лекарственных целей используют и заготавливают корневище и корень девясила высокого, собранные на второй год жизни. Собирают корневища в конце августа и в сентябре, также можно ранней весной, при появлении первых листьев. Корневую систему подкапывают в радиусе примерно 20 см от стебля на глубину 30 см, вытаскивают корневище вместе с корнями из почвы так, чтобы не обломать толстые корни.
Чтобы заросли девясила возобновлялись, необходимо оставлять нетронутыми 1 – 2 плодоносящих растения на 10 м2. На одном месте заготовку проводят раз в пять лет. При этом оставляют 30% семенников для возобновления растения. Выкопанное корневище отряхивают от почвы, промывают в воде, срезают остатки стеблей у основания, удаляют тонкие корешки, разрезают на куски длиной 10–15 см.
Почерневшие части корневищ и повреждённые вредителями отбрасывают. Корневища и корни девясила провяливают на открытом воздухе в течение 2–3 дней. В сырую погоду сушат под навесом, затем в помещениях, которые хорошо проветриваются или в сушилках при температуре не выше 40°C, раскладывая тонким слоем (до 5 см).
Сушеные корни серо–бурого цвета (на разрезе желтовато–белые с буроватыми блестящими точками). Сырьё имеет своеобразный аромат и пряный, горький вкус. Срок хранения сырья 3 года.
Противопоказания: заболевания почек, беременность.
Применение:
Девясил как лекарственное растение был известен еще в глубокой древности (в Древней Греции и Риме). Это одно из наиболее популярных в народной медицине растений.
Девясил возбуждает аппетит, улучшает пищеварение, особенно при пониженной кислотности желудка, регулирует секреторную функцию желудка и кишечника и стимулирует общий обмен веществ в организме. Растение обладает мочегонным, потогонным, вяжущим, противоглистным, отхаркивающим, антисептическим, противовоспалительным и успокаивающим действием. Клинически установлены хорошие желчеобразующие и желчегонные его свойства.
В народной медицине настой или отвар корневищ и корней девясила применяют как отхаркивающее и противовоспалительное средство при различных заболеваниях дыхательных путей и желудочно–кишечного тракта. Настой или отвар с успехом принимают при гриппозном бронхиальном катаре, туберкулезе легких, отсутствии аппетита, вялом пищеварении, поносе и ревматизме. Спиртовую настойку корневищ и корней в виде капель употребляют при малярии.
Наружно концентрированный настой или отвар корневищ и корней девясила весьма эффективно используют в виде ванн, обмываний, компрессов при различных кожных заболеваниях (кожном зуде, сыпях, чесотке, экземе, лишаях и т.д.). Припарки из свежих корневищ и корней употребляют при ревматизме.
В немецкой народной медицине настой корневищ и корней девясила применяют для усиления общего обмена веществ, как аппетитное, возбуждающее деятельность желудочно–кишечного тракта средство. Настой принимают при поносах, желудочно–кишечных заболеваниях с выделением слизи, при женских болезнях – болезненных менструациях и их отсутствии, опущении матки и т. д. Девясил также принимают при повышенном кровяном давлении, геморрое и как «кровоочистительное» средство при различных кожных заболеваниях. Отвар корневищ употребляют для полоскания горла и полости рта при воспалительных процессах и для местных ванн при болезнях кожи. В научной медицине корневища девясила применяют как отхаркивающее при различных заболеваниях дыхательных путей, желудочно–кишечного тракта и как мочегонное средство.
В народной медицине девясил применяется при головных болях, эпилепсии, сердцебиениях. Используется при нерегулярных и болезненных менструациях. По данным одних авторов, девясил применяется для предупреждения преждевременных родов, другие указывают на его абортивное действие.
Корень девясила является эффективным средством при подагре, неспецифических артритах и экссудативном диатезе.
Девясил обладает кровоостанавливающим и ранозаживляющим действием.
Наружно применяется при экземе, нейродермите, труднозаживающих ранах, воспалениях десен.
Из корневищ раньше вырабатывали синюю краску.
Способ применения:
1) 1 чайную ложку сухих корневищ с корнями девясила настаивать 8 часов в 1 стакане остуженной кипяченой воды, процедить. Принимать по 1/4 стакана 4 раза в день за 20 минут до еды как отхаркивающее и желудочное средство.
2) 20 г корневищ с корнями отварить в 1 стакане воды, настаивать 4 часа, процедить. Принимать по 1 столовой ложке 3–4 раза в день за 20 минут до еды как отхаркивающее и желудочное средство.
3) 12 г свежих корневищ с корнями девясила варить 10 минут в 1/2 л портвейна. Принимать по 50 г 2–3 раза в день до еды как тонизирующее, укрепляющее средство при общей слабости организма.
4) Порошок корневищ девясила принимать небольшой дозой (взять на кончике ножа), запивая водой, 2 раза в день до еды.
5) 1 часть порошка корневищ девясила смешать с 2 частями свиного сала или сливочного масла, или вазелина, растереть. Употреблять как мазь при кожных заболеваниях.
6) 100 г свежих корневищ девясила отварить в 1 л воды, настаивать 4 часа, процедить. Отвар употреблять для ванн и обмываний при кожных заболеваниях.
7) Настой готовят из расчета 2 чайные ложки на 1 стакан кипятка (в термосе). Принимают по 1/3 стакана 3 раза в день за 20–40 мин до еды.
8) Для приготовления отвара 1 столовую ложку корней кипятят с 2 стаканами воды в течение 15–10 мин на медленном огне. Отвар выпивают в течение дня (по 1–2 столовых ложки каждый час).
Старинный рецепт мази из корней девясила для наружного применения: 180 г корня заливают 360 г воды, кипятят, протирают сквозь сито и смешивают со 120 г свиного сала или со свежеприготовленным несоленым сливочным маслом.
Из девясила в гомеопатии применяется Inula helenium 3X – при болезнях суставов, неврастении, гинекологических заболеваниях.
dreamsmedic.ru
Девясил высокий / Лекарства на грядке / Культурные лекарственные растения / Лекарственные растения /
Девясил высокий (биек андыз) — Inula helenium L.
Семейство астровые — Asteraceae
Это многолетнее высокое травянистое растение — великан среди лугового разнотравья. У него многоглавое корневище, от которого отходят толстые многочисленные корни, снаружи желтовато-бурые, а внутри — желто-белые. Стебель до 2 м высотой, бороздчатый, с очередными крупными листьями. Цветки собраны в соцветия — золотисто-желтые корзинки диаметром до 8 см. Краевые цветки в них очень узкие, длиной до 3,5 см, язычковые, а срединные — трубчатые, около 1 см. Плод — бурая семянка с хохолком (из волосков). Девясил высокий растет среди кустарников на склонах водоразделов, на опушках разреженных лесов, в поймах рек. Распространен в Европейской части бывшем СССР, Западной Сибири, на Кавказе и в Средней Азии. В Татарстанe он встречается редко, в лесостепных и степных районах Закамья и Предволжья и включен в список охраняемых растений республики.
Девясил высокий — древнейшее лекарственное растение. Издавна на Руси считали, что оно обладает необыкновенными силами, способными избавить человека от девяти тяжелых недугов.
Целебными свойствами обладает корневище с корнями, которые содержат эфирные масла, сапонины, смолы, слизистые и горькие вещества.
Еще в древние времена девясил высокий широко применяли и культивировали римляне и греки. На Украине и сейчас его выращивают около хат, используют как домашнее лекарственное средство. В медицинской практике используют отвар корней девясила высокого как отхаркивающее средство при заболеваниях дыхательных путей. Препараты девясила высокого, благодаря их высоким противовоспалительным свойствам и способности уменьшать повышенную моторную и секреторную функции кишечника, весьма эффективны также для лечения заболеваний желудочно-кишечного тракта. Как желудочное средство известен препарат «Алантон». В народной медицине девясил применяют для восстановления сил после тяжелой болезни. Корень девясила используют и в пищевой промышленности: консервном и кондитерском производствах.
Девясил высокий легко культивируется. Растение предпочитает влажные, плодородные почвы, где его корни достигают длины более метра. Из-за далекорастущих корней требуется глубокая обработка почвы.
Размножать девясил можно делением многоглавого корневища или семенами. При вегетативном размножении осенью отрезки корневищ с двумя почками заделывают на глубину 6—8 см на расстоянии 50 см друг от друга.
Семена девясила можно высевать ранней весной или под зиму. Посев рядковый с междурядьями 60—70 см. Глубина заделки семян 2—3 см. Молодые сеянцы затем прореживают, оставляя по 1—2 растения на 1 м2. В первый год жизни девясил образует розетку из длинно-черешковых крупных листьев, на второй — зацветает. Хорошо отзывчив на подкормку.
Для получения сырья на второй-третий год жизни растения можно выкапывать. Копают осенью или ранней весной (до появления листьев). При выкопке необходимо помнить, что корни девясила уходят глубоко в почву, и стараться их не повредить, затем их очищают от земли, моют в холодной воде и сушат в хорошо проветриваемом помещении или в сушилках при температуре не более 50°С. Хорошо высушенные корни хрупкие, легко ломаются. Для удобства их можно измельчить в мясорубке и хранить в виде порошка в плотно закрытых банках.
Партнеры:
www.rasteniya-tatarstan.ru
Растения Анд от AYPA, целительные практики инков
Главная » Растения Анд
Cреди широкого разнообразия растений, которые познаниями Андской культуры донесены до косметической промышленности, выделяются следующие:
Мaiz Morado
Является источником большого количества антоцианина, так называемого C3G с 5% концентрацией. Обладает хорошим антиоксидантным эффектом, который поддерживает регенерацию тканей, отодвигает старение, вызванное свободными радикалами, и защищает ДНК клеток.
Lucuma
Cтимулирует правильное функционирование кожи и снабжает клетку энергией, дополняя, таким образом, биологические процессы синтеза. Благодаря высокому содержанию минералов является дополнительным источником элементов, необходимых для жизнедеятельности эпидермальной ткани. Кроме того, содержащийся в Лукуме Ниацин, делает ее натуральным антидепрессантом.
Sacha Inchi
Содержащееся в этом перуанском растении масло располагает высоким количеством жирных полинасыщенных кислот Омега 3 (48%), Омега 6 (36%) и Омега 9 (8%). Также содержит антиоксиданты в виде Витамина А и Альфа-токоферола Витамин Е. Линоленовая кислота регенерирует клетки кожи путем восстановления особенно сухой кожи, снижает транс-эпидермальную потерю влаги (ограничивая дегидратацию) и улучшает процессы кератинизации.
Quinua
Это пищевая культура, священная для инков и наиболее распространенная среди сегодняшнего населения Анд. Содержит большое количество протеинов, углеводов, минералов и натуральных витаминов С, В1, В2, В3 (Ниацин), В9 (Фолиевая кислота), кальция, железа и фосфора (высокое процентное содержание). Интенсивно питает кожу и защищает ткани организма.
Muña
Местное дикое растение с успокаивающим действием. Его освежающий запах мяты используется по преимуществу в качестве ароматичного ингредиента, широко применяемого в традициональной Андской медицине.
Palo Santo
Дерево, растущее в сухих лесах Южной Америки, из которого путем дистилляции получают эфирное масло, считающееся святым и используемое веками во время лечебных ритуалов в качестве духовного средства для очищения и избавления от плохого.
Palma de Tagua
Семя экзотичной пальмы из субтропической зоны Анд, которое в косметике используется в размельченной форме в качестве эффективного натурального эксфолианта.
Camu Camu
Каму Каму – маленькое дикое дерево (4-8 метров высотой) родом Перуанских джунглей реки Амазонки. Растет в темных водах реки Амазонки и сезонных, после наводнений, озерах. Им необходима именно такая ЭКОСИСТЕМА.Круглый фрукт в диаметре 2-3 см от красно-пурпурного цвета до фиолетового (черные, когда созревают). Мякоть кислая с приятным ароматом.Название фрукта пришло из языка индейцев Амазонки «Тупи». Следуя национальным традициям этих этнических групп, «каму каму» – это звук, издаваемый особенной рыбкой из Амазонки, когда она поедает эти фрукты, падающие в воду.
Целительные практики инков
Целительные практики инков до наших дней сохранил народ Кечуа, применяя их в выращивании и переработке растений, продлевающих молодость и сохраняющих красоту. Косметические средства компании AYPA содержат только натуральные компоненты. Фиолетовая кукуруза ускоряет регенерацию тканей, защищает клетки от преждевременного старения. Лукума – антидепрессант растительного происхождения. Киноа насыщает организм микроэлементами, витаминами. Сача Инчи незаменима для обезвоженной кожи, поскольку предотвращает потерю влаги. Муна освежает, Каму Каму питает, а орехи пальмы Тагоа очищают. Целительные практики инков дарят ощущение чистоты, покоя и расслабленности в любом возрасте.
aypa-spa.ru
Исследовательная работа по тему "Андыз өсімдігінің пайдасы"
Мазмұны
Кіріспе-------------------------------------------------------------------------------------3 бет
Негізгі бөлім
А) Андыз өсімдігіне сипаттама ---------------------------------------------------------- 4 бет
В) Андыз өсімдігінің түрлері--------------------------------------------------------------5 бет
Г) Таралуы-------------------------------------------------------------------------------------7 бет
Д) Дайындалуы-------------------------------------------------------------------------------7 бет
Е) Шикізаттың сапалық көрсеткіштері------------------------------------------------- 7 бет
Ж) Химиялық құрамы-----------------------------------------------------------------------8 бет
З) Қолданылуы--------------------------------------------------------------------------------8 бет
И) Дәрілік препараттар----------------------------------------------------------------------8 бет
III. Зерттеу бөлімі
А) Андыздың адамға пайдасы--------------------------------------------------------------9 бет
В) Дәрілік өсімдік шикізатын сақтау ерекшеліктері---------------------------------10бет
Г) Тәжірибе жүргізу-------------------------------------------------------------------------12бет
Қорытынды------------------------------------------------------------------------------13 бет
Пайдаланылған әдебиеттер---------------------------------------------------------14бет
Қосымша суреттер
Аңдатпа
Зерттеудің мақсаты: Андыз өсімдігінің адам ағзасына пайдасын таныту.
Жобаның міндеттері:
Андыз өсімдігімен таныстыру
Адам ағзасына емдік қасиетін зерттеу
Андызды пайдалану ретін меңгерту.
Зерттелетін зат: Андыз өсімдік тамырының адам ауруына емдік қасиетін зерттеу.
Зерттеу әдістері:
Оқулықтардан және ғаламтордан алған мәліметтерді талдау.
Андыз тамырын пайдаланып тәжірибе жасау.
а) Тамырды күзде жинап кептіру
ә) Кептірілген тамырды қайнаған суға салып тұнбасын тамақ ішер алдында жарты сағат бұрын стақанның 3/1 бөлігін күнде ішу.
б) Спиртке немесе араққа тамырды салып жылы жерге 15-20 күнге тұндырып қойып аяқ-қол сырқырағанда жағу
в) Жылқы малы жөтелгенде ауыздыққа байлап қойып 1аптада салқыннан айықтыру.
Зерттеу нәтижесі:
Андыз өсімдігі Біздің Байзақ аулының Сарыкемер аулының маңында өсетінін біліп 2013 жылы күз мезгілінде әкеммен барып тамырын қазып алып оны таза, құрғақ жерде кептіріп алдық.
Андыздың тамырын адамға салқын тиіп жөтеліп ауырғанда оны суға әбден жуып тамырдың кішкене бөлігін жарты литр суға қайнатып суын сүзгіден өткізіп тамақ алдында стақанның 3/1 бөлігін 4-5 күн ішкенде жөтелді сап тидырды. Әкем мен анам қол аяғы салқыннан сырқырап ауырғанда спиртке немесе араққа андыздың тамыр бөліктерін салып бірнеше күнге жылы жерге қойып қояды. Қойылған заттың түсі қызыл түс береді. Содан кейін ауырған жерге жағуға болады және оны ас қасықпен бір қасық ішсе салқынды ағзадан қуып шығады.
Андыз тамыры тек адамға емес жылқы малы салқыннан жөтелгенде менің әкем аттың ауыздығына байлап 10 күндей емдеді. Сонда 10 күн ішінде аттың жөтеліп ауырғаны кетті.
Андыз өсімдігінің тамыры салқынмен ауырғанда емдік қасиеті өте күшті екендігін білдім.
Кіріспе
Андыз өсімдігінің бірнеше түрлері бар. Қазақстанның барлық аймақтарында кездеседі. Әсіресе көп таралғаны биік андыз және қара андыз. Осы андыз түрлері зерттеліп олардың адам ағзасына емдік қасиетінің бар екендігін ойлап табылып, дәрі дәрмектер жасауда Қазақстанның бірнеше қалаларында жасалып шығарылады.
Ол дәрі преператтарының атаулары Аллантон, Қайпатпа,Девять сил сусыны. Бұл дәрілер бауыр ауырғанда, буын ауруларына, салқын тигенде қолданылады. Бұл өсімдіктер Қазақстанда ТМД елдерінің Европалық бөлігінің Оңтүстік және Орталық аймақтарында, Кавказда, Батыс Сібірде, Орта Азияда өседі. Қазақстанда Семей, Көкшетау, Ақтөбе, Орал, Қостанай, Қарағанды, Шымкент маңайларына өседі. Дайыңдау аймақтары – Краснодар, Ставрополь өлкелері мен Қазақстан. Андыз өсімдігінің тамырын күз мезгілінде қазып алып 3-4 күн қақтап кептіріп алады. Оны құрғақ жерде сақтайды. Андызды барлық ауруларға ем десек те болады.
Жер бетінде шипалық қасиетке ие алуан түрлі өсімдіктер өседі. Осынау әрқилы географикалық аймақта қоныс тепкен емдік, шипалық қасиеттері алуан түрлі өсімдіктерді адам баласы ерте кезден-ақ өз қажетіне жаратып келеді. Тіпті осыдан 3 мың жыл бұрын кейбір шығыс елдерінде қазіргі қолданылып жүрген дәрілік өсімдіктердің бірсыпырасы белгілі болған.
Ертедегі грек дәрігері Гиппократ өсімдіктің қай бөлігі болса да пайдалы, оларды ауруды емдеу мақсатына кеңінен қолдануға болады деп есептеді. Сондай – ақ ол өз дәуірінде қолданылған екі жүзден астам өсімдікке сипаттама берді. Рим дәрігері Гален тұңғыш рет науқастарды өсімдіктің қайнатындысымен, шырынымен, тұнбасымен, ұнтағымен және одан жасалған дәрімен емдеді. Дәрілік өсімдіктердің маңызы бүгінгі күнде де аса жоғары, халық медицинасы осындай шипалы емдік қасиеттері бар өсімдіктерді көптеп жинап, бүгінгі күнде олардын саны едәуір азайған. Қай заманда болсын, адам өсімдік өнімдерінің тағамдық жағына ғана емес, сонымен қатар емдік, шипалық жағына да көңіл бөлген. Қазіргі кезде «дәрі ауруы» аллергияның шығуы, иммунитеттің азаюы сияқты құбылыстардың байқала бастауына байланысты оның маңызы арта түспесе кеміген жоқ. Өсімдік тағамдарын ем ретінде пайдалану сонау көне заманнан бері дағдыға айналған, мұны ескі ескерткіш қолжазбалардан айқын көреміз.
Шипалы өсімдіктер қатарына әртүрлі сәнді өсімдіктерде жатады, өйткені олардың көпшілігі адамның көңіл күйін көтерумен ғана шектелмейді, бойындағы барлық сергектік заттардың арқасында олар денсаулығымыздың серігі де бола алады. Сондай-ақ біздің бау- бақшаларымызда аяқ астында қаптап өсетін арамшөптер жөнінде осыны айтуға болады. Өздерінің жер үстінде және жер астында өсетін мүшелерін де аса бағалы, «үй дәріханасына» қажетті заттардың болуы арқылы олардың көпшілігі аса пайдалы.
3
Негізгі бөлім
Андыз өсімдігіне сипаттама
Андыз(Іnula) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық, кейде бір жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақстандағы шалғынды алқаптарда, өзен, көл жағасында, жазық және таулы жерлердегі ормандарда 12 түрі өседі. Олардың ішінде ең көп тарағандары – биік андыз (I. helenium) және үлкен андыз (I.grandis). Бұлардың биіктігі 10-70 см-ден 2.5 м-ге дейін жетеді. Тік сабағына бүтін жиекті жапырағы кезектесе орналасады. Ашық сары түсті гүлі қалқанша тәрізденіп, бір-бірден не топтанып біткен себет гүл шоғырына жиналады. Маусым-шілде айларында гүлдеп, тамызда жеміс береді. Жемісі цилиндр тәрізді тұқымша. Өсімдіктің тамырында жүрекке әсер ететін, қатыну процесін басатын, құрттар мен микробтарды өлтіретін қантты зат – эфир майы, инулин бар. Сондықтан андыз бағалы дәрі-дәрмек алатын өсімдік ретінде пайдаланылады, сондай-ақ тағам өндірісінде және бояу алу үшін қолданылады.
4
Андыз өсімдігінің түрлері
Андыздың бір түрі. Қара Андыз.
Қара Андыз (Іnula grandіs) – күрделі гүлділер тұқымдасына, андыз туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанның барлық таулы аймақтарындағы дымқыл жерлерде, ормандағы шабындықтардың ішінде, таулардың, тасты жерлердің қара топырақты беткейлерінде өседі. Биіктігі 60 см-ден 2,5 м-ге дейін жетеді. Сабағы тік, қырлы, бұтақтары жуан, жапырақтары ірі, көбінесе түп жағына орналасқандары ұзынша, жиегі ирек, сопақша келеді. Сабағындағы жапырақтары жүрек немесе жұмыртқа тәрізді. Сабағы мен тамырының дәмі ащы, ерекше иісі бар. Гүлдері сары, гүл себетінің диаметрі 7 – 10 см-ге дейін жетеді. Жемісі – цилиндр тәрізді, 4 қырлы, тықыр дәнек. Маусым – шілде айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте дән салады. Сабағы мен тамырының құрамында – инулин, инуленин полисахаридтері, сапониндер, аздаған алкалоидтар, Е витамині және эфир майы бар, жапырағында ащы зат болады. Медицинада емдік мақсатта гүлі мен тамыры пайдаланылады. Халық медицинасында тұнбасын тыныс жолдары, асқазан, ішек аурулары кезінде, сондай-ақ өкпе туберкулезіне, ревматизмге қарсы ішеді. Қара Андыз гүлі мен тамырының спиртке ашытылған тұнбасымен безгекті емдейді. Қара Андыздың тұнбасын қақырық түсіру үшін ішеді.
Өт пен асқазанды қуаттандырады, у қайтарып сарай ашады. ауыруды басып, төрелмені тыныштандырады.
5
Араласпадан арылтып, тазалап жуып, тураған соң кептіріп алады
Жағда Бабалық этногроф.
Қара андыз» деген шөп. Қайнатпайды. Спиртке не болмаса араққа салып қойып, тұнба жасайды. Өзі қып-қызыл болып шығады. Былтыр бір тойға бардым. Сол тойда алпыстың үстіндегі бір адам келіп, амандасып, жалпақтап жатыр. Кім екенін танымаймын. Семейден келіпті. «Жәке, сізге рақмет айтайын деп келдім» дейді. Неге десем, «осыдан жиырма жыл бұрын астмамен ауырып, тура өлуге жақындап, әбден әлсірегенде біреу айтты дейді, «ей, сен Жағдаға баршы» деп. Содан сізді іздеп Алматыға келсем, сіз ауылға кетіп қалыпсыз. Ауылға іздеп барып, жұрттан сұрасам: «Жаңа ғана бір-екі адаммен былай қарай кетіп қалды. Қолында күрегі бар» деді. Артыңыздан қуалап, шөп теріп жүрген жеріңізден таптым. Амандасып, хал-жағдайымды айтып едім, үндемей тұрып қалдыңыз да, «жүр» деп ертіп барып бір жерден бір шөпті күрекпен қазып, тамырын алдыңыз. «Мынаны қайнатып ішесің...» деп, қолдану әдісін айтып болғаныңызша қасыңыздағы екі адам сізді шақырды. Сіз күректі сол жерге тастадыңыз да кетіп қалдыңыз. Мен тұрып қалдым. Бір ғана шөпті не істеймін? Өзім сонау Семейден келдім. Әлгі шөптер қаптап тұр. Күректі алдым да бір қап шөпті бір-ақ қазып алдым. Содан сіздің айтқаныңыз бойынша іштім де ауруымнан құлантаза айықтым.
6
Андыздың тағы бір түрі
Биік андыз (лат. Inula helenium) - Биіктігі 1,5 м-ге жететін, тік сабақты көп жылдық шөптесін өсімдік, андыздың бір түрі.
Жапырақтары ірі, сопақша-эллипс пішінді, шеттері бейтегістісті болып келеді. Тамырсабағы қысқа, Жуан, көп басты, диаметрі 6-7 см, тамырсабақтан аз санды тамырлар тарайды, ұзындығы 20 см-ге дейін, жуандығы 2-3 см болады. Гүлдері алтын-сары түсті, диаметрі 7 см-ге жететін ірі себетке жиналған. Себеттерде жалғыздан болады. Шілде-тамызда гүлдейді.
Таралуы:ТМД елдерінің Европалық бөлігінің Оңтүстік және Орталық аймақтарында, Кавказда, Батыс Сібірде, Орта Азияда өседі. Қазақстанда Семей, Көкшетау, Ақтөбе, Орал, Қостанай, Қарағанды, Шымкент маңайларына өседі. Дайыңдау аймақтары – Краснодар, Ставрополь өлкелері мен Қазақстан.
Дайындалуы: Тамырлары мен тамырсабақтарын күзде, жемістері пайда болғаннан бастап үсік жүргенге дейін дайындайды. Өсімдік сабағының маңын 20 см радиусында қазады, одан кейін сабағының түбінен ұстап, тік тартып тамырсабағын тамырларымен бірге тартып шығарады. Топырақтан тазартады, суда тез жуады. Тамырлар мен тамырсабақтарды ұзына бойына, ұзындығы 10-15 см, жуандығы 1-2 см болатындай етіп турайды. Шикізатты 2-3 күн бойына ашық ауада қақтайды. Кептіргіштерде, 40º С – тан артпайтын температурада кептіреді.
Шикізаттың сапалық көрсеткіштері: Тамырсабақтары мен тамырларының ұзындығы 2-ден 20 см-ге дейін, жуандығы 0,5 см-ден 3 см-ге дейін болады. Сынған жері бейтегіс. Сырты сұрғылт-қоңыр, іші сарғылт-ақ түсті, хош иісті, ащы дәмді. Ылғалдығы 13%-дан артпау керек, жалпы күлі 10%-дан артпау керек, солған тамырсабақтар мен тамырлар 5%-дан артпау керек, сынған жерінде қарайған тамырсабақтар мен тамырлар 5%-дан артпау керек. Органикалық қоспалар 0,5%-дан көп болмау керек. Минералдық қоспалар 1% - дан артпау керек.
7
Химиялық құрамы: Шикізаттың құрамында 40%-ға дейін инулин болады, эфир майлары және сапониндер бар.
Қолданылуы: Қақырық түсіретін дәрі ретінде қолданылады. Эфир майының антисептикалық, қабынуға қарсы әсері бар. «Аллонтон» препараты асқазан-ішек жарасын емдегенде қолданылады.
Дәрілік препараттары: Қайпатпа, «Аллантон», «Девять сил» сусыны
8
Зерттеу бөлімі:
Андыздың адамға пайдасы
Бауыр ағзаның басты сүзгісі. Бауыр шлактанғанда адамдардың жиі басы ауырады,түнгі ұйқысы бұзылады, тәбеті болмайды. Сондай уақытта:
Шайшөп (зверобой продырявленный) шөбі, түй-мешетен (пижма) гүлдері, мыңжапырақ шөбі, дәрі түй-медақ (ромашқа аптечная) гүлдері, шоңайна (лопух большой) тамыры, итмұрын (шиповник) жемістері, шалфей шөбі, андыз (девясил) тамыры, қызылтаспа таран (горец птичий) шөбі, үштармақ итошаған (череда трехраздельная) шөбі. Әрқайсы-сынан 10 г алады. Осы қос-паның 1 ас қасығын 0,5 л қайнаған суда тұндырады. Кү-ніне 3 рет тамақ ішер алдында 30 минут бұрын 1/3-1/2 стақаннан ішеді.
Дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын сақтау ерекшелiктерi
Дәрiлiк өсiмдiк шикізатын құрғақ, ауасы таза үй-жайда жақсы жабылған ыдыста:
дәрiханаларда - шыны, металл ыдыстарда, қақпағы бар жәшiктерде;
қоймаларда - түктерде немесе жабылған жәшiктерде, стеллаждарда сақтау қажет.
Кесілген шикiзат талшықты қаптарда, ұнтақтар - қосақталған қаптарда (ішкiсi - қағаз, көп қабатты, сыртқысы - талшықты қаптарда) сақтайды.
Эфир майларынан тұратын дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын жақсы тығындалған ыдыста оқшау сақтайды. Андыз түбiрлерiн, кориандр мен арша жемiстерiн, арник пен жөке гүлдерiн хлороформмен қабаттастырып, осы топтағы қалған шикізатты хлороформсыз сақтайды, өйткенi ол эфир майларының ұшып кетуiне әсерiн тигізедi.
Гигроскопикалық қасиеттерi бар шөптердi, жапырақтарды, жемiстер мен түбiрлердi герметикалық тығындалған және қажет болған жағдайда парафин құйылған (жалбыз жапырақтары, бүйрек шайы, тiкенек түбiрi) шыны немесе металл ыдыста сақтайды.
Кептiрiлген жемiстердi сақтау кезiнде оларды қойма кемiргiштерiнен сақтау үшiн жемiстерi бар жәшiктi хлороформды сауыттармен араластырады, хлороформ буларының ұшып кетуi үшiн олардың тығындарына түтiкшелер енгізiледi. Хлороформды олардың ұшып кетуiне қарай қосады.
Өсiмдiк қосындыларын дәрiлiк заттарды сақтаудың жалпы ережелерiн қолдана отырып сақтайды.
Дәрілiк өсiмдiк шикізатын нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес дүркiн-дүркiн бақылап отыру қажет. Қалыпты бояуын, иiсiн жоғалтқан және ықпал жасайтын заттарды талап ететiн, сондай-ақ көгерген шөптердi, түбiрлердi, түбiршектердi, ұрықтарды, тұқымдарды жарамсыз деп есептейдi. Қойма кеміргiштерi болған жағдайда көгеру дәрежесiне байланысты шикізатты жарамсыздандырады немесе қайта өңдеу мен бақылаудан кейiн кәдеге жаратады.
Сақтау кезiнде жүрек гликозидтары бар дәрілiк өсiмдiк шикiзатына айрықша назар аударылады. Бұлар үшiн неғұрлым қатаң сақтау мерзiмдерi тағайындалады және биологиялық белсендiлiгiн мiндеттi түрде қайта бақылау мақсаты көзделедi.
Эмдемиктер тобына 29 түрлі өсімдік кіреді. Оның ішінде ҚР «Қызыл кітабына» енген 20 шақты түрі кездеседі, олар Қаршыл шүйгін шөп, Ярмоленко қызыл қайыңы, Альберт құртқа шашы, Пістем жуасы, Заравшан аршасы, Қатпарлы шұбар шөп, Алматы кекіресі, Витрок рауғашы, Алатау бәйшешегі, Шолпаншаш сүмбілі, Адонис, Тянь-Шань адонисі,Кауфман ирекжапырағы, т.б.
Сонымен қатар жеміс беретін жабайы өсімдіктерге бай, олар: шетен, бөріқарақат, құлпынай, қара барбарис, долана, шырғанақ, итмұрын, қой бүлдірген, құлпынай, таңғурай және дәрілік өсімдіктер: шәйқурай, жұпаргүл, киікоты, уғарғасын, чабрец, жалбыз, мыңжапырақ, семізот, андыз, қара-андыз, тамыры тәтті мия, алтынтамыр, қылша, тамырдәрі, усасыр (папоротник), мақсыр маралтамыры т.б. Күрделі гүлдердің 32 түрі
9
(7%), бозшөптер 25 түрі(9,2%), шытыргүлдер 17 түрі (6,1), шатыргүлдер 15 түрі (5,5%), бұршақтылар 13түрі (4,8), ерінтүстестер 13 түрі (4,8) құрайды.
Андыздың тамыры Азияның шығыс бөлігінде өсетін андызды Шыңғыс хан тараты деген аңыз бар. Андыздың дәрілік қасиетіне сенген Шыңғысхан атты армияны сақтап қалу үшінәрбәр әскеріне өздерімен бірге андыздың тамырын алып, басып алған жерлеріндегі шалшық сулы, сазды жерлерге егуді бұйырады. Сонда сол жердегі су тазарады, әскер, ат сол жерден таза су ішіп ауру-сырқаудан аман қалады деген түсінік қалыптасқан.
Андыздың негізгі тамыры жуантық, көлбей өседі. Көлбеудің үстінен сабақ шығарып тік өседі. Жапырақтары сабағына орай жабысып өседі. Жоғары гүл шоғырына барғанда сопақша үшкіл гүлдері көрініп, бөлектене бастайды. Сабағының түсі жасыл үш қырлы болып келеді. Тамырының сырты жасыл, іші ақ болып келеді. Сындырып қарағанда іші қуыс, ауа жүретіні байқалады. Сабақ бастарында ұзындығы 12 см дейін жететін гүл шоғыры болады. Гүл түсі жасыл , көк болады. Гүл шоғы ортасында қызыл жемісі сияқты жемісі өсіп тұрады. Бірақ бұл табиғи отаны Қытай мен Үндістанда ғана көрінеді. Ал бізде басқа да өңірде өскендері тұқым бермейді. Тек тамырынан өседі.
Андыз көне заманнан бері бауыр, буйрек ауруларын емдеуге, жүрек қалыптан тыс соққанда, зәрді жүргізетін дәрі ретінде қолданған. Оның тамыр сығынды шырынын көзге тамызғанда көру мүмкіндігі артып, есте сақтау қабілеті сақталған.
Қан қысымы төмендегенде жарты шай қасық,тамыр үгітіндісін ашылау шыққан бір стакан шайға қосып, ірі жолы 3 ас қасықтан күніне 3 рет ішеді. Бір аптаға жалғастырса нәтижесін көруге болады. Шайға қосатын мөлшерін асырып жібергенде жүрек қағып, кері әсері болуы мүмкін. Одан сақтану керек.
Аллергия барысын жеңілдеті үшін андыздың бір үлкендеу тамырын алып, ұнтақтап,1 литр 40 градустық спиртке салып, 20 күн жылы жерге қояды. Осыдан соң сүзіп астан соң бір шай қасықты бір стакан қайнаған салқын сумен ішеді. Астан сон күніне екі рет. Мұны ішіп жүргенде ет жеуге болмайды.
Есте сақтау қабілетін жақсартып, ерлердің қуатын күшейту үшін андыз тамыр ұнтағын тең мөлшерде балмен араластырып, жарты шай қасықтан ас алдында күніне 3 рет жейді. Бір емделу барысы 15 күн.
Буын ауруларына тамыр ұнтағын ысқылап, сүртіп жылы орайды. Қоғамдық транспортта жүрегі айнып, құсқысы келетін адамдар, сапарды көтере алмай қиналатын жүкті әйелдер андыз тамырынан шайға шағындап салып ішетін болса, жайлы сапар болады.
Асқазан жұмысы бұзылып, ыңғайсыздық туындаса, жарты стакан ақ иогуртқа жарты стакан қайнаған су, бір шай қасықтың төрттен біріндей андыз бен мускат жаңғағының үгітіндісін қосып ішсе, ауру тоқтайды.
Бас ауруынан құтылу үшін бір шай қасық андық тамырының ұнтағын жылы суға араластырып, қоймалжың дәрі жасайды. Осыны екі шекеге, мұрының екі жақтауына, жаймалап жазып қояды. Осы кезде жыбырлатып күйдіргендей болса одан қорқудың қажеті жоқ.
Шиқанның ортасындағы өзегін тартып шығару үшін жарты шай қасық андыз тамырының ұнтағын сондай мөлшердегі куркуммен қосып, қоймалжың дәрі жасайды. Соны шиқан үстіне тартады.
Бұлшық еттердің шаршап, сынып ауыруына 2-3 ас қасық андыз тамырының үнтағын 10 минут шағын суға қайнатып, шоылатын астаудағы суға қосып шомылады. Бұл ауырғанды азайтып жеңілдік әкеледі.
«…Халық денсаулығы ол — Қазақстанның өзінің стратегиялық
мақсаттарына жетудегі табысының ажырамас құрамдас бөлігі.
10
Бүгін біз медициналық қызметке нәтижелерге бағдарланған қаржыландыру мен ақы төлеу жүйесін енгізуді дайындаудамыз. Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің тиімді жүйесі үшін барлық қажетті базалық жағдайлар жасалып жатыр
Дәрілердің 50%-ы біздің елімізде шығарылатын болады.
Елбасы Жолдауы жолдарынан
-Елбасының биылғы Жолдауында айтылған мәселе тоқсаныншы жылдардан кейін де көтерілген болатын. Ол уақытта фармакология кафедрасының меңгерушісі академик Райса Көзденбаева болды. Ол ғылыми жұмыстармен айналыса жүріп, қызылмайды препарат ретінде ғылыми түрде дәлелдеп, мемлекеттік тіркеуден өткізуге үлкен еңбек сіңірді. Әлі есімде, Райса Көзденбаева Алматыға барған сапарында қызылмайдың авторы Перепилицамен кездесіп, бір бөшке қызылмай алып келді. Сөйтіп майды түрлі зертханалық тексерулерден өткіздік. Яғни, қызылмайдың дәрілік өнім ретінде қолданысқа енгізілуіне біздің ғалымдар үлкен үлес қосты. Осыдан кейін оқу орнының ғалымдары арасында неге өзіміздің өңірде өсетін өсімдіктерді зерттеп, осындай емдік май шығармасқа деген ұсыныс айтылып, көп ұзамай іске кірісіп кеттік. Әрине, аталған жұмыстың күрделі әрі қиындығына қарамастан, бастаманы аяқсыз қалдырған жоқпыз. Өсімдіктерді жинау, оларды зерттеу, сараптамалық, клиникалық, химиялық, радиациялық тексерулерден өткізу, денсаулыққа қаншалықты пайдалы екенін анықтау, тәжірибе жүргізу, барлығы ұзақ уақытқа созылды. Зерттеу жұмыстарының барлығы өзіміздің шағын ғылыми зертханада жүзеге асты. Бұдан кейін фармакологиялық комитет арқылы тексерулерден өтті. Жалпы, бір өсімдіктен емдік май сығындысын алу үшін 7-8 жыл уақыт керек. Мәселен, соңғы мемлекеттік тіркеу 2008 жылы өткізілді. Осындай ұзақ уақыт еңбектің нәтижесінде бес түрлі май сығындысын, яғни мия, ошаған, андыз, қалақай, шүкір майын дайындадық. Оның ішінде шүкір майы полифитті, яғни бірнеше өсімдіктер майының қоспасынан дайындалса, қалғаны бір ғана өсімдіктен алынды. Мәселен, мия майы гинекологиялық ауруларға, ал қалақай қан аздық ауруларына бірден-бір ем. Бұдан бөлек аталған андыз өсімдігінің тамыры адам ағзасына тигізер пайдасы ұшан теңіз, — дейді М. Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университетінің фармакология кафедрасының меңгерушісі, медицина ғылымдарының докторы Надия Мавлюдова.
Тәжірибе кезі: Мен салқын тиіп ауырғанда стақанның ішіне андыз тамырының бөлігін салып ,оған қайнаған суды құйып бірнеше сағаттан кейін тамақ ішер алдында жарты сағат бұрын күнде 3рет іштім. Сөйтіп жөтелгенімді 1 аптада сап тыйдырды
11
Жылқы малын салқыннан емдеудегі андыздың маңызы
Тәжірибе кезінде: Жылқы малын салқыннан емдеу кезінде әкем андыздың тамырының бір бөлігін аттың ауыздығына қайта-қайта байлап қойды. Ат шөп, жем жегенде андыздың құрамындағы эфир майы мен инулин бірге ішіне кетіп құрт пен микроптарды жояды. Жылқының жөтелін 10 күнде басады.
12
Қорытынды:
Сонымен қорыта келе андыз өсімдігінің пайдасы:
1.Астмамен ауырғанда қара андызды қайнатып ұзақ уақыт бойы ішу керек.
2. Адам суық тиіп жөтеліп ауырғанда қайнаған суға андыз тамырының бір бөлшегін салып тұнбасын тамақ алдында жарты сағат бұрын ішіп жазылуға болады.
3. Қол-аяқ сырқырап ауырғанда андызды спиртке салып бірнеше күн тұрғызып,түсі қызыл болғанда жағуға және ас қасықпен ішіп емделуге болады.
4. Қақырық түсіру үшін қайнатып ішеді.
5. Бауыр ауырғанда бірнеше шөп қоспаларыменандызды да қосып қайнаған суда тұндырып ішеді.
6. Жылқы жөтелсе ауыздығына андызды байлап қойсаң бірнеше күнде жөтелін сап тыйдыртатынын зерттеп білдім
13
Қолданылған әдебиеттер:
«Жоғары сатыдағы өсімдіктер систематикасы»(Ә.Ә. Әметов, П.М. Мырзақұлов)
«Қазақ университеті »Алматы 2000 ж
«Ботаника »сисметика растений. Москва «Просвещение »1975 г( Н.А. Комарницкий, Л.В. Кудряшов, А.М. Уранов)
Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990
Сыр бойы. Қызылорда обл. газеті. 2012 05.06. № 6 басылым.
Қазақстанның 40 жылдығы орта мектебінің
6 «б» сынып оқушысы Жеткерген Бауыржан
«Андыз өсімдігінің пайдасы» атты
ғылыми зерттеу жұмысына жетекші
биология пәнінің мұғалімі
Нурманова Айгуль Куйчибайқызының
Пікірі
Зерттеу жұмыста Жеткерген Бауыржан андыз өсімдігінің адам ағзасына пайдасы туралы толық мағлұмат жинап, оған сипаттама бере білген. Андыздың түрлеріне толық тоқталған. Андыздың адам ағзасына пайдасы жайында ғана емес сонымен бірге жылқы малына ем екендігіне зерттеу жасаған.
Жеткерген Бауыржан зерттеу барысында көптеген әдебиет зерттеушілердің еңбектерімен кеңінен таныса алған.
Оқушы бұл жұмыста көп ізденіп, тың ойларды жеткізе білген.
infourok.ru
Самые редкоцветущие растения
Развитие цветков у различных растений начинается в различную пору их жизни. Этот процесс может длиться, независимо от условий произрастания, не одинаково долго. У одних растений (многолетних и однолетних) период зрелости, то есть цветения, наступает уже через месяц—два после прорастания, у других через год (у многих двулетних растений), через два и несколько лет (у многолетних древесных и кустарниковых растений).
Другие растения цветут через несколько лет и даше десятилетий, достигая глубокой старости. Вот некоторые из самых редкоцветущих растений.
10. Пуйя чилийская, растение поедающее овец
Это растение названо так не зря – на самом деле это убийца животных! Оно выкидывает чудовищные, трехметровые цветы в форме булавы, которые привлекают к себе овец и других животных. Животные, попав в шипы, в конечном итоге умирают от голода или бездействия. Некоторые полагают, что растение, поедающее овец (известное как Пуйя чилийская) развило этот навык, для использования гниющих трупов и получения питательных веществ.
И если вы думаете, что это растение станет отличным способом, чтобы оградить свой газон от собак, вы должны пересмотреть свое решение, так как оно медленно растет и цветет раз в 15-20 лет.
9. Мадагаскарская Пальма
Мадагаскарская Пальма (Tahina spectabilis) вырастает до огромных размеров, умирает после плодоношения, и цветет только один раз — после 100-летия. То, что делает это дерево особенно уникальным, было обнаружено только в 2008 году. До этого, вероятно из-за того, что пальма цвела очень редко, никто не замечал, что дерево отличается от других пальм. Дерево имеет удивительно схожие характеристики с пальмами, найденными в Азии (на расстоянии ок. 6000 км), что подтолкнуло некоторых ученых полагать, что пальмы существовали на Мадагаскаре, поскольку остров отделился от Индии 80 миллионов лет назад.
Несмотря на то, что тысячи семян были собраны после обнаружения дерева, и горстка из них была отправлена в ботанические сады, в природе осталось менее, чем 100 мадагаскарских пальм.
8. Царица ночи
По сравнению с другими растениями в этом списке, царица ночи (Selenicereus grandiflorus-селеницереус крупноцветковой) практически быстро расцветает- через год. Тем не менее, даже мельком увидеть цветок этого кактуса сложно, так как в основном он растет в пустынях Сонора и Чиуауа и цветет только ночью.
Несмотря на свои привлекательные белые и желтые цветы, кактус несколько пугает своими длинными, щупальцевидными стеблями, которые цепляются за все, что есть поблизости, а учитывая, что растение может вырасти до 12 метров в длину, понятно, что зацепиться можно за многое.
7. Смолевка узколистная
Смолевка узколистная (Silene stenophylla) является чем-то вроде, белой вороны в этом списке, потому что обычно она цветет каждое лето. Однако, был одна конкретная смолевка узколистная, которой понадобилось более 30 000 лет, прежде чем зацвести, поэтому, безусловно, этот цветок можно классифицировать как редкоцветущий.
Итак, из-за чего была задержка? Как оказалось, растение застряло в виде семян в Сибирской мерзлоте со времен ледникового периода. Биологи нашли его в окаменевшей беличьей норе и, после радиоуглеродного исследования, показавшего его возраст 31 800 лет, воскрес и стал расти. Растение ледникового периода выглядит удивительно похожим на современный вид смолевки, лишь с незначительными различиями в семенах, корнях и почках.
Ученые обнаружили сотни тысяч других хорошо сохранившихся семян и орехов в норе, и хотели бы увидеть, какие другие доисторические сокровища обнаружатся в тающей земле. Тем не менее, ажиотаж вокруг результатов несколько спал, так как таяние вечной мерзлоты является постоянным напоминанием об изменения климата.
6. Растение Куринджи
Когда цветет куст Куринджи фиолетовые и синие цветы охватывают все растение. Оно украшает склоны гор Западных Гат в Южной Индии, и вид этот настолько впечатляющий, что хребет Нилгири (что переводится как «голубые горы») был назван в честь этого явления. К сожалению, Куринджи, скупо на обильное цветение, и кусты расцветают лишь раз в 12 лет. Однако, цикл цветения этого куста очень четкий, говорят, что коренные племена Палиян использовали растение, чтобы отслеживать свой возраст.
К сожалению, Куринджи находится под угрозой из-за разработки строительства, хотя природоохранные группы работают над защитой этого уникального растения.
5. Агава американская
Хотя его иногда называют «растением века» — цикл цветения Американской Агавы составляет 10 лет. Это распространенное декоративное растение, которое выращивают во всем мире, и есть вероятность того, что вы видели, как он растет в саду или в чьем-то дворе. На самом деле, вы, возможно, спутали его с растением алоэ, потому что, когда агава не цветет, эти два растения выглядят очень похоже. Однако, когда агава в цвету, вы ничего подобного когда-либо не видели (за исключением , может быть, в книге Доктора Сьюза), так как оно выкидывает высокий до восьми метров стебель с ответвлениями, на краях которых собранны в соцветия желтые цветы.
Кроме прикольного вида, Агава американская также выращивается для производства продуктов питания, антисептиков и сока.
4. Королева Анд
Королева Анд (Puya raimondii) всегда мешает росту другой растительности Анд, но когда она, наконец, зацветает (через 80-150 лет), она вырастает до 12 метров в высоту и по-настоящему выглядит как супер растение. Удивительно, но она растет так далеко в регионах с суровым климатом и на очень больших высотах, что кажется невозможным цветение для любого другого растения.
Во время цветения, королева Анд, выбрасывает вверх шип с семенами, на котором растут тысячи белых, зеленых и фиолетовых цветов. После того, как шип сбрасывает миллионы семян, растение погибает.
Из-за выпаса скота, сжигания и других факторов популяции этого растения сокращается по всей территории Перу и Боливии.
3. Melocanna Baciffera
Melocanna baciffera является одним из видов бамбука, который составляет большую часть бамбука во всей Индии. Он цветет каждые 44 — 48 лет, и, несомненно, местные жители хотели бы, чтобы интервал был еще дольше. Почему они боятся цветения и появления семян? Ну, прикрепленные к этим цветкам крупные плоды содержат обильное количество семян, привлекающих грызунов. Так что должно быть великолепным зрелищем природы превращается в нашествия черных крыс. Это настолько серьезно, что индейцы даже придумали название для этого события -Mautam (смерть бамбука).
Помимо того, что крысы переносят болезни, они создают еще одну серьезную проблему -голод. Это происходит из-за того, что уничтожая семена бамбука, крысы также уничтожают запасы людских зернохранилищ.
2. Таллипотовая пальма
Таллипотовая пальма является еще одним гигантским растением, по сравнению с другими пальмами, которая растет до 25 метров в высоту и имеет ствол диаметром в метр. Кроме того, его разветвленное соцветие бывает шести до восьми метров в высоту – больше любого из растений. Необходимо чрезмерное терпение, чтобы увидеть это дерево в цвету, так как оно цветет только раз в возрасте от 30 до 80 лет. Однако, становиться несколько горько, увидев цветение, поскольку это означает, что жизнь пальмы подходит к концу. Пальма расходует всю свою энергию для производства плодов размерами с мяч для гольфа, который падают дождем вниз сотнями тысяч перед смертью пальмы.
Таллипотовая пальма является национальным деревом Шри-Ланки и ее выращивают для различных товаров, в том числе для древесины, соломы и кнопок (изготавливаемых из семян).
1. Гигантская гималайская лилия
Гималаи в целом, кажется, обладают магическими качествами, и гигантская гималайская лилия (Cardiocrinum giganteum) проживающая там не является исключением. Большую часть своей жизни, она растет как скромное скопление глянцевых листьев, но после пяти-семи лет, растение таинственным образом вырастает до трех метров и производит в дар тонкие, воронкообразные цветы.
Это самая большая из всех видов лилий и естественно произрастает на возвышенностях от северной Индии до Японии. Однако, исследователи обнаружили цветок в середине 1800-х годов, и с тех пор, терпеливые садоводы достигли успех в выращивании этого растения в различных климатических условиях.
animalworld.com.ua
девясил — с русского на казахский
Девясил — критмовидный … Википедия
ДЕВЯСИЛ — (Inula), род многолетних трав, иногда кустарников сем. сложноцветных. Листья цельные. Корзинки б. ч. с жёлтыми цветками. 150 200 видов, в Евразии и Африке, но гл. обр. в Средиземноморье, в СССР св. 30 видов, преим. в горах Кавказа и Ср. Азии.… … Биологический энциклопедический словарь
девясил — высокий (верхняя часть цветущего растения). девясил (Inula), род многолетних травянистых растений, иногда кустарников семейства астровых, лекарственное растение. 150200 видов, в Евразии и Африке, но главным образом в Средиземноморье; в… … Сельское хозяйство. Большой энциклопедический словарь
ДЕВЯСИЛ — род многолетних трав (иногда кустарников) семейства сложноцветных. Св. 150 видов, в Евразии и Африке, но главным образом в Средиземноморье; св. 30 видов, растут на Кавказе и в Ср. Азии. Препараты из девясила высокого используются как… … Большой Энциклопедический словарь
девясил — сущ., кол во синонимов: 7 • девесил (15) • дивосил (4) • инула (2) • … Словарь синонимов
девясил — а; м. Травянистое растение или кустарник сем. сложноцветных. * * * девясил род многолетних трав (иногда кустарников) семейства сложноцветных. Свыше 150 видов, в Евразии и Африке, но главным образом в Средиземноморье; свыше 30 видов растут на… … Энциклопедический словарь
ДЕВЯСИЛ — (Inula), род многолетних травянистых р ний, иногда кустарников сем. астровых, лек. р ние. 150 200 видов, в Евразии и Африке, но гл. обр. в Средиземноморье; в СССР св. 30 видов, преим. в горах Кавказа и Ср. Азии. Как лек. р ние на Украине… … Сельско-хозяйственный энциклопедический словарь
девясил — debesylas statusas T sritis vardynas apibrėžtis Astrinių (Asteraceae) šeimos augalų gentis (Inula). atitikmenys: lot. Inula angl. elecampane; fleabane; inula; scabwort vok. Alant rus. девясил lenk. inula; oman … Dekoratyvinių augalų vardynas
девясил — debesylas statusas T sritis augalininkystė atitikmenys: lot. Inula angl. fleabane; inula rus. девясил … Žemės ūkio augalų selekcijos ir sėklininkystės terminų žodynas
девясил — см. девесил … Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера
Девясил — (Inula) род многолетних трав, иногда кустарников семейства сложноцветных. Листья цельные. Корзинки крупные одиночные или мелкие многочисленные, собранные большей частью в общее щитковидное соцветие. Цветки обычно жёлтые, срединные… … Большая советская энциклопедия
translate.academic.ru